W podziale wojskowego obszaru administracyjnego w Polsce, powiaty augustowski i suwalski wchodziły w skład Okręgu Korpusu Nr III - Grodno). Dowództwo Okręgu Korpusu (DOK) sprawowało głównie funkcje organów administracyjno-gospodarczych, mobilizacyjnych i porządkowych. Do obowiązków dowódcy okręgu korpusu, jako organu Ministerstwa Spraw Wojskowych należało między innymi: kierowanie przysposobieniem wojskowym, czuwanie nad działalnością sądownictwa wojskowego, współpraca z władzami cywilnymi oraz reprezentacja wojska. Dowódca okręgu korpusu miał również uprawnienia w zakresie koordynacji szkolenia jednostek i wykorzystania obozów ćwiczebnych oraz organizacji obrony przeciwlotniczej (OPL) i przeciwgazowej (OPGaz.). Nie miał natomiast uprawnień dowódczych w stosunku do wielkich oddziałów stacjonujących na obszarze DOK.
Jednostkami administracji wojskowej, podporządkowanymi Dowództwu Okręgu Korpusu były Rejonowe Komendy Uzupełnień (RKU), które obok ewidencji poborowych, rezerwistów, żołnierzy pospolitego ruszenia i ponad-kontyngentowych oraz przeprowadzenia poboru, opracowywały także przydziały mobilizacyjne rezerwistów. Rejonowa Komenda Uzupełnień dla powiatów augustowskiego i suwalskiego była wspólna i mieściła się w Suwałkach. Wojskowe władze lokalne stanowiły również komendy garnizonu i komendy placów w Suwałkach i Augustowie.
Augustów.
- dowódca: ppłk Jan Litewski,
11 szwadron pionierów Suwalskiej Brygady Kawalerii
- dowódca: rtm Władysław Kozłowski.
Suwałki
Dowództwo Suwalskiej Brygady Kawalerii:- dowódca gen. bryg. inż. Zygmunt Podhorski,
2 Pułk Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego
- dowódca: płk Kazimierz Plisowski,
3 Pułk Szwoleżerów Mazowieckich im. płk Jana Hipolita Kozietulskiego
- dowódca: płk Edward Milewski,
41 Pułk Piechoty Strzelców Suwalskich im. Marszałka Piłsudskiego
- dowódca: ppłk Kazimierz Wyderko,
4 dywizjon artylerii konnej
- dowódca ppłk Ludwik Kiok,
1 dywizjon 29 Pułku Artylerii Lekkiej
- dowódca: mjr Jan Matuszewski,
11 szwadron łączności suwalskiej BK
- dowódca: por. Jan Piekut,
Garnizonowa Izba Chorych
- komendant: mjr dr mad. Józef Leszkowicz.
Koncentracja tak dużej liczby jednostek wojskowych w Suwałkach podyktowana była przede wszystkim znajdującym się tu kompleksem koszar wybudowanych jeszcze w okresie zaboru rosyjskiego. Istotne również znaczenie miała konfiguracja granicy, stanowiąca bardzo duże wybrzuszenie w kierunku północnym, o głębokości 60 km i szerokości około 45 km Skoncentrowanie znacznej liczby wojsk ułatwiało szybkie przyjęcie odpowiedniego ugrupowania bojowego.
Stacjonujące tutaj pułki posiadały bogate tradycje historyczne i były oddziałami pełnowartościowymi. Dowódca brygady oraz dowódcy pułków kawalerii posiadali wieloletni staż i duże doświadczenie bojowe. Oficerowie młodsi byli dobrze wyszkoleni i sprawni fizycznie. Podoficerami byli przeważnie wychowankowie tych pułków z okresu międzywojennego i pochodzili w większości z terenu powiatów augustowskiego i suwalskiego. Pewną część stanowili ochotnicy z pierwszej wojny światowej, zarówno w kadrze oficerskiej, jak i podoficerskiej. Np. w 41 pp. dowódcą kompanii cekaemów w jednym batalionie był kpi. Korzon, inwalida bez lewej ręki, z pochodzenia suwalczanin.
Szczególny nacisk kładziono na wyszkolenie strzeleckie, w tym na strzelanie nocne oraz na organizację systemu ognia broni strzeleckiej. Na bardzo wysokim poziomie stałe wyszkolenie bojowe w 41 Pułku Piechoty, zarówno na szczeblu indywidualnego strzelania, jak i drużyny, plutonu, kompanii oraz batalionu. Do doborowych jednostek zaliczane były oddziały Korpusu Ochron Pogranicza. Do KOP-u dobierani byli i kierowani żołnierze służby czynnej dopiero po półrocznym przeszkoleniu w jednostkach liniowych. Oficerów i podoficerów wybierano najlepszych z całej kadry wojska polskiego. Z tego względu jednostki KOP-u miały dużą wartość bojową. W pułkach kawalerii, które należały do broni uprzywilejowanej, zarówno oficerowie, podoficerowie jak i szeregowcy otrzymali staranne wyszkolenie bojowe. Wysokie stany pokojowe kawalerii, które zbliżone były do wojennych, sprzyjały systematycznemu szkoleniu i dobremu zgraniu w działaniach zespołowych. Warto podkreślić, że kawalerię szkolono w walce pieszej, a konie służyły jedynie jako środek transportu. W roku 1937 rozpoczęto motoryzację pułków kawalerii od 24 Pułku Ułanów i 10 Pułku Strzelców Konnych. Stały się one zaczątkiem późniejszej dywizji pancernej gen. Maczka. Z braku środków finansowych nie mogło to jednak być działanie masowe.
W szkoleniu taktycznym ćwiczono przede wszystkim działania opóźniające, marsze ubezpieczone dzienne i nocne, kończące się bojem. Rozpoczęto również intensywne szkolenie w zakresie działań obronnych, oparte na nowej instrukcji walki. Stosunkowo słabszą stroną wyszkolenia bojowego była obrona przeciwpancerna i przeciwlotnicza. Brak czołgów nie pozwolił na oswojenie się żołnierzy z bronią pancerną. Należy zaznaczyć, że nasze czołgi rozpoznawcze TKS (tankietki) zaliczały się wprawdzie formalnie do broni pancernej, faktycznie były opancerzonymi pojazdami mechanicznymi. Nie lepiej również przedstawiały się sprawy wyszkolenia w zakresie obrony przeciwlotniczej. Wyszkolenie żołnierzy nie było jedynym czynnikiem decydującym o wartości bojowej wojska. Ważne było również uzbrojenie i wyposażenie wojska, które w zestawieniu z wyposażeniem i uzbrojeniem nieprzyjaciela było niekorzystne. Za przykład może posłużyć dywizja piechoty, która stanowiła zaledwie około 56 proc. wartości bojowej (pod względem siły ognia i wyposażenia) niemieckiej dywizji piechoty. Jeszcze większe dysproporcje były w wojskach szybkich, do których w armii polskiej zaliczano brygady kawalerii.
Obsada personalna 41 Pułku Piechoty Strzelców Suwalskich im. Marszałka Józefa Piłsudskiego
1 IX 1939 r. (I rzut) - Suwałki
Dowódca pułku - ppłk Kazimierz Wyderko 1 IX 1939 r. (I rzut) - Suwałki
Adiutant - kpi. Stanisław Czupryna (†Starobielsk)
Oficer informacji - NN
Oficer łączności - kpi. Ignacy Lubowski
Kwatermistrz - kpi. Mieczysław Żukowski
Dowódca komp. gospodarczej - kpi. Stanisław Siedlecki Oficer płatnik - NN
Oficer żywnościowy - ppor. raz. Karol Stanisław Pigłosiewicz
Kapelan - NN
Naczelny lekarz - kpi. dr mad.Stanisław Gierałtowski
· Kapelmistrz - ppor. Wiśniewski
· Szef kant. - chor. Jan Wasilewski
· Dowódca komp. zwiadowczej - NN
· Dowódca plut. konnych zwiad. - por. cez. kawalerii Kazimierz Borewicz
· Dowódca plut. kolarzy zwiad. - por. Mieczysław Wojno (aresztowany przez NKWD, zginął w 1945r.)
· Dowódca komp. ppanc. pułku - por. Kazimierz Orłowski
· Dowódca plutonu ort. plech. - por. Teodor Albrecht
· Zastępca dowódcy - ppor. cez.ort.plut. ort. plech. Witold Brunon Sztiller
· Dowódca plutonu pionierów - kpi. Antoni Szypiński
· Dowódca plutonu łączności - kpi. Ignacy Lubewski
· Dowódca plutonu pgaz. - NN
· Dowódca I batalionu - mjr Edward Euzebiusz Billik (poległ 8 IX w boju z 4 niemiecką dywizją pancerną)
· Dowódca II batalionu - mjr Roman Zagłoba-Kaniowski (od 11 IX mjr Artemi Aroniszydze)
· Dowódca III batalionu - mjr. Kazimierz Buncler
I Dywizjon 29 Pułku Artylerii Lekkiej (Suwałki - z 29 dp)
· Dowódca dywizjonu - ppłk Piotr Paweł Filipowicz (w 29 dp. w armii "Prusy" wraz z 3 baterią) · Adiutant - ppor. rez. Wacław Pikus
· Oficer zwiadowczy - ppor. rez. Stanisłąw Mazur (zginął w Katyniu)
· Oficer łączności - ppor. rez. Fortuna
· Płatnik - ppor. rez. Ejchler
· Oficer żywnościowy - ppor. rez. Wiktor Szkiłądź
· Lekarz - ppor. rez. lek. Ludwik Szerman
· Dowódca kolumny - ppor. raz. Zygmunt Bukowiński amunic.
· Dowódca 1 baterii - por. Kazimierz Tadeusz Pancerz (w obronie Warszawy na Ochocie)
· Oficer zwiadowczy - ppor. raz. Jan Gabriel Korejwo
· Oficer ogniowy - ppor. Piotr Jenczewski
· Dowódca I plutonu - ppor. raz. Józef Suchocki
· Dowódca II plutonu - ppor. raz. Stefan Norbert
· Dowódca 2 baterii - por. Stanisław Śnigier (w obronie Warszawy na Mokotowie)
· Oficer zwiadowczy - ppor. cez. Zbigniew Seweryn Matuszewski
· Oficer ogniowy - ppor. cez. Zygmunt Bolesław Podhorecki
· Dowódca I plutonu - ppor. cez. Henryk Wacław Jagas
· Dowódca II plutonu - ppor. raz. Zygmunt Mamot (zginął w Katyniu)
· Dowódca 3 bateriiłłłół* - kpi. Stanisław Józef Potocki (poległ 11 IX - Ryczywół)
· Oficer zwiadowczy - ppor. raz. Krzeczkowski (lub Karpowicz)
· Oficer ogniowy - ppor. Jerzy Pałucki
· Dowódca I plutonu - ppor. raz. Stanisław (Ludwik?) Wejman
· Dowódca II plutonu - ppor. cez. Leon Truszkowski
Dowództwo 41 Pułku Piechoty Strzelców Suwalskich wraz z I batalionem i oddziałami pułkowymi walczyło w północnym zgrupowaniu armii "Prusy" - odwód naczelnego wodza - w swojej macierzystej 29 dywizji piechoty wraz z 3 baterią 29 pal. II batalion 41 pp walczył w obronie Warszawy na odcinku "Ochota". Natomiast III batalion skierowany został 4 IX do obrony mostu na Wiśle pod Wyszogrodem, następnie walczył pod Dębem, Zagrzem i Serockiem, poczym przesunięty został pod Radzymin, toczył ciężkie boje na Pradze, bronił odcinka "Elsnerów" i tam 27 IX kapitulował, zaprzestając walki na rozkaz.
I dywizjon 29 Pułku Artylerii Lekkiej z Suwałk walczył w obronie Warszawy. 1 bateria broniła Ochoty, a 2 Mokotowa.
I dywizjon 29 Pułku Artylerii Lekkiej z Suwałk walczył w obronie Warszawy. 1 bateria broniła Ochoty, a 2 Mokotowa.
Obsada personalna odcinka obrony "Augustów"
Suwalska Brygada Kawalerii - dowództwo i sztab brygady
· Dowódca brygady - gen. bryg. inż.Zygmunt Podhorski Suwalska Brygada Kawalerii - dowództwo i sztab brygady
· Oficer ordynansowy - por. raz. Henryk Rostworowski
· Szef sztabu - ppłk (mjr) dypl. Edward Boniecki
· Oficer operacyjny - rtm. dypl. Ądam Galica
· Oficer informacyjny - por. dypl. Ignacy Cieplak
· Kwatermistrz - rtm. dypl. Tadeusz Radziukinas
· Oficer intendentury - kpi. dypl. Konstanty Meyer
· Oficer transportowy - rtm. raz. Franciszek Józef Hermanowicz
· Oficer zbrojenia - por. raz. Bigo vel Grygo
· Dowódca łączności - mjr Teodor Berlach Tukalski
· Naczelny lekarz - mjr dr mad. Józef Leszkiewicz
· Naczelny lekarz weterynarii - kpi. lek. wet. Tadeusz Sagal
· Szef służby sprawiedliwości - kpi. aud. Olszewski
· I członek sądu polowego - ppor. raz. aud. Ojrzyński
· II członek sądu potowego - ppor. cez. aud. Malinowski
· Kapelan brygady - ks. kpi. raz. Lorentz
· Szef saperów - kpi. Paweł Głowacki
· Komendant kwatery głównej - mjr Janusz Korczyński
· Płatnik kwatery głównej - ppor. raz. Andrzej Kasprzycki
· Dowódca szwadronu sztabowego - por. raz. Bogdan Różycki
· Oficer młodszy szwadronu - ppor. raz. Stefan Rekosz
· Oficer żywnościowy - ppor. raz. Witold Klimontt
· Lekarz weterynarii - por. cez. dr wet. Wilczyński
· Szef szwadronu - wachm. Nowicki sztabowego
· Dowódca samodzielnego plutonu ckm - ppor. cez. Szyler
2 Pułk Ułanów Grochowskich Im. gen. Józefa Dwernickiego
· Dowódca pułku - płk Kazimierz Plisowski · Zastępca - mjr Antoni Platonoff
· Adiutant - por. Tadeusz Rószkiewicz Kwatermistrz - rtm. Witold Olędzki
· Oficer ordynansowy - ppor. Tadeusz Loth
· Oficer informacyjny - ppor. Stanisław Bochno Oficer broni - por. cez. Antoni Cabanowski
· Oficer przeciwgazowy - por. Wincenty Rydzewski
· Dowódca szwadronu - rtm. Stefan Swięcicki gospodarczego
· Oficer żywnościowy - chor. Franciszek Madoński
· Płatnik - por. int. Franciszek Sieńko
· Lekarz sanitarny - por. lek. mad. Bernard Hintz
· Lekarz weterynarii - por. lek. wet. Antori Zieliński
· Kapelan - ks. kpi. cez. Chrząszcz
1 szwadron
· Dowódca szwadronu- rtm. Stanisław Sołtykiewicz
· Dowódcy plutonów
- ppor. Zygmunt Tkacz
- ppor. Witold Sląski
- ppor. raz. Stanisław Krasiński
· Szef szwadronu
- st. wachm. Filip Mordel
2 szwadron
· Dowódca szwadronu- rtm. Jerzy Mielżyński
· Dowódcy plutonów
- ppor. Ryszard Głuski
- ppor. Aleksander Chajecki
- ppor. cez. Eugeniusz Niepostyn
- wachm. pchor. Bolesław Piekarski
· Szef szwadronu
- st. wachm. Antoni Matusiak
3 szwadron
· Dowódca szwadronu- rtm. Marian Cyngott
· Dowódcy plutonów
- ppor. Stanisław Bochno
- ppor. cez. Lejb Curewicz
- ppor. raz. Jan Jadkowski
- pchor. plut. Jan Rukat
· Szef szwadronu
- st. wachm. Zygmunt Paliński
4 szwadron
· Dowódca szwadronu- por. Władysław Wyszyński
· Dowódcy plutonów
- por. Stanisław Święcicki
- ppor. raz. Antoni Kamiński
- pchor. Adolf Krauze
· Szef szwadronu
- wachm. Jan Krawczyk
Szwadron ckm
· Dowódca szwadronu- rtm. Zygmunt Pawełczak
· Dowódcy plutonów
- ppor. Włodzimierz Suchodolski
- ppor. cez. Jan Marian Wróblewski
- ppor. Konstanty Wojtaszczyk
- plut. pchor. Witold Nanowski
· Szef szwadronu
- st. wachm. Andrzej Wędkowski
Pluton przeciwpancerny
· Dowódca plutonu - por. Janusz Raczkowski
Pluton kolarzy
· Dowódca plutonu - ppor. Bolesław Tryliński
· Dowódca plutonu, oficer - por. Ambroży Kotliński
· łączności pułku - wachm. pchor. cez. Eustachy Sapieha
· szef plutonu - wachm. Siwiec
3 Pułk Szwoleżerów Mazowieckich Im. płk. Jana Kozietulskiego
· Dowódca pułku - płk Edward Milewski · Zastępca - mjr Edward Witkowski
· Adiutant - rtm. Józef Ostrowski
· Kwatermistrz - mjr Aleksander Grabowiecki
· Oficer ordynansowy - ppor. raz. Janusz Slązkiewicz
· Oficer informacyjny - por. Kazimierz Dyonizy Michelis
· Oficer broni - rtm. Edward Capałła
· Dowódca szwadronu gospodarczego - ppor. cez. Kazimierz Swięcicki
· Oficer żywnościowy - ppor. raz. Zygmunt Pflanhauser
· Płatnik - kpi. int. Władysław Pindela
· Lekarz sanitarny - por. lek. mad. Czesław Gerula
· Lekarz weterynarii - kpi. lek. wet. Bazyli Martysz
· Kapelan - ks. kpi. cez. Michat Arnowicz
1 szwadron
· Dowódca szwadronu- rtm. Michał Łaski
· Dowódcy plutonów
- ppor. Borys Zaryn
- ppor. raz. Kazimierz Berezowski
- ppor. Władysław Lewandowski Szef szwadronu
- st. wachm. Ignacy Wejs
2 szwadron
· Dowódca szwadronu- rtm. Jan Chludziński
· Dowódcy plutonów
- por. Leon Malarewicz
- por. Jerzy Dziedzic
- ppor. cez. Tadeusz Białostocki
· Szef szwadronu
- wachm. Teodor Chart
3 szwadron
· Dowódca szwadronu- rtm. Jerzy Krzyszkowski
· Dowódcy plutonów
- ppor. Zenon Piątkowski
- ppor. Edward Kłosiński
- ppor. cez. Marian Dziewanowski
- wachm. pchor. Józef Rogowski
· Szef szwadronu
- wachm. Stefan Mazur
4 szwadron
· Dowódca szwadronu- por. Karol Stricker
· Dowódcy plutonów
- ppor. cez. Alfred Michalak
- ppor. Włodzimierz Masłowski
- wachm. pchor. cez. Erazm Gluski
· Szef szwadronu - st. wachm. Wincenty Dominiczak
Szwadron ckm
· Dowódca szwadronu - rtm. Józef Więckowski · Dowódcy plutonów - por. Tadeusz Krzyszkowski
- ppor. Ryszard Migurski
- por. raz. Olgierd Staniszkis
· Szef szwadronu - st. wachm. Wincenty Gaca
Pluton przeciwpancerny
· Dowódca plutonu - ppor. rez. Andrzej Kępiński Pluton kolarzy
· Dowódca plutonu - ppor. Jerzy Gilewicz Pluton łączności
· Dowódca plutonu, oficer łączności pułku - por. rez. Zygmunt Pęcherzewski · Szef plutonu - Roman Racz
4 Dywizjon Artylerii Konnej
· Dowódca dywizjonu - ppłk Ludwik Koik · Adiutant - kpt. Tadeusz Anders
· Oficer zwiadowczy - por. Józef Ruszkowski
· Oficer obserwacyjny - por. Jerzy Kijuć-Korwin
· Oficer żywnościowy - chor. Paweł Korzec
· Płatnik - chor. Henryk Bartosik
· Lekarz sanitarny - ppor. lek. mad. Zaorski
· Lekarz weterynarii - ppor. lek. wet. Nowak
· Oficer łącznikowy - por. Józef Rylski
· Szef kancelarii - chor. Leon Cwikiel
1 bateria
· Dowódca baterii - kpi. Edward Gągólski · Oficer ogniowy - ppor. Jerzy Levis ot Menar
· Oficer zwiadowczy - ppor. Mieczysław Borysowicz
· Dowódca I plutonu - ppor. Bohdan Lutosławski
· Dowódca II plutonu - ppor. Wiktor Butwiłowicz
· Szef baterii - ogn. Wacław Ołdak
2 bateria
· Dowódca baterii - kpi. Adam Heybowicz · Oficer ogniowy - por. Stefan Rożałowski
· Oficer zwiadowczy - ppor. Hilary Baczewski
· Dowódca I plutonu - ppor. Zygmunt Swidwiński
· Dowódca II plutonu - ogn.pchor. Bekir Assanowicz
· Szef baterii - ogn. Wacław Chwaliński
3 bateria
· Dowódca baterii - kpi. Sergiusz Pfisterer · Oficer ogniowy - por. Antoni Borusewicz
· Oficer zwiadowczy - por. Wacław Zakrzewski
· Dowódca I plutonu - por. Perzanowski
· Dowódca II plutonu - ppor. Stanisław Wiśniewski
· Szef baterii - ogn. Aleksander Oszast
Szef łączności
· Dowódca plutonu i oficer łączności - por. Piotr Uksentiew
Kolumna amunicyjna
· Dowódca kolumny - por. raz. Mieczysław Kosicki
11 Szwadron Pionierów Suwalskiej Brygady Kawalerii
· Dowódca szwadronu- rtm. Władysław Kozłowski
· Dowódca I plutonu
- rtm. Hipolit Zarsko Dowódca II plutonu
- por. Iwanowski
· Dowódca III plutonu
- por. Frankowski
11 Szwadron Łączności Suwalskiej Brygady Kawalerii
· Dowódca szwadronu - por. Jan Piekut · Dowódca plutonu stacyjnego - por. Tadeusz Bojanowski
· Dowódca plutonu radio - por. Tadeusz Gacki
11 Szwadron Kolarzy Suwalskiej Brygady Kawalerii
· Dowódca szwadronu - rtm. Andrzej Pruszyński · Dowódcy plutonów - ppor. raz. Liszewski
- wachm. pchor. cez. Abramowicz
· Szef szwadronu - st. wachm. Jan Laskowski
11 Pluton Żandarmerii Suwalskiej Brygady Kawalerii
· Dowódca plutonu- por. Jerzy Majewski
- plut. pchor. Stanisław Halicki
Oddziały przydzielone, mobilizacyjne
Bateria Artylerii Przeciwlotniczej · Dowódca baterii
- por. Kazimierz Nosalik
· Oficerowie
- ppor. cez. Wierzbicki
- kpt. pchor. Sarosiek
- ppor. cez. Erazm Tuliński
- kpt. pchor. Gotajski
3 bateria I dywizjonu 29 pal z Suwałk walczyła w składzie 29 dp w północnym zgrupowaniu armii "Prusy" - gen. dyw. Dęba-Biernackiego.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz