niedziela, 16 czerwca 2013

Adam Józef Borkiewicz KOP Suwałki



Adam Józef Borkiewicz ps. „Leszczyński”, „Poleski” (ur. 17 marca 1896 w Bąkowej Górze, zm. 29 grudnia 1958 w Warszawie) – żołnierz Legionów Piłsudskiego, pułkownik piechoty Wojska Polskiego, członek Komendy Głównej Armii Krajowej, historyk wojskowości. Jako pierwszy historyk podjął się opisania przebiegu powstania warszawskiego


Służba wojskowa w okresie międzywojennym

Uczył się w gimnazjum W.Górskiego w Warszawie, gdzie w 1914 otrzymał świadectwo dojrzałości. Od lutego 1913 był członkiem Związku Walki Czynnej, zaś od sierpnia 1914 wstąpił w szeregi konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej. 29 listopada po manifestacji patriotycznej aresztowany i przetrzymywany do 17 grudnia 1914. Działał w Lotnym Oddziale POW, a następnie w batalionie warszawskim, z którym w sierpniu 1915 przeszedł Legionów Piłsudskiego. Służył w 1 pułku legionów awansując z szeregowego na kaprala. Dwukrotnie ranny. Po "kryzysie przysięgowym" w lipcu 1917 był osadzony w obozie w Szczypiornie. W końcu lipca zbiegł z obozu ponownie rozpoczynając działalność w POW. Od września 1917 był komendantem obwodu POW Koło i po. komendanta Okręgu Kalisz. Od 15 lipca do 15 sierpnia 1918 więziony w Koninie. Następnie przez krótki czas studiował filozofię na Uniwersytecie warszawskim.
Od 1918 służył w szeregach odrodzonego Wojska Polskiego. Dowodził rozbrajaniem oddziałów niemieckich w Kole. Od listopada 1918 dowodził VI batalionem Ziemi Kaliskiej (powstałym z sił POW), następnie był zastępcą dowódcy kompanii 29 pułku piechoty ziemi kaliskiej. W okresie styczeń - marzec 1919 ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty, a następnie pełnił funkcję instruktora w Szkole Podoficerskiej w Dęblinie.
Od kwietnia 1919 służył w 1 Pułku Piechoty Legionów, jako dowódca plutonu, a od grudnia 1919 jako dowódca 7 kompanii. Od maja 1920 pełnił funkcję dowódcy 2 kompanii. Był dwukrotnie ranny w trakcie wojny polsko bolszewickiej. Kapitan ze starszeństwem od 1 czerwca 1919.
Po 1920 dowodził 6 a następnie 5 kompanią, zaś do września 1924 pełnił obowiązki dowódcy II batalionu w pułku. Od stycznia 1925 był kwatermistrzem pułku. Od maja 1925 został pracownikiem Wojskowego Biura Historycznego. Mianowany majorem ze starszeństwem od 1 stycznia 1928[4]. Pełnił tam funkcje referenta, od maja 1927 kierownika referatu, zaś od maja 1930 kierownika Wydziału Wojen Polski Odrodzonej. W czerwcu 1933 został przeniesiony z 41 pułku piechoty w Suwałkach do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy batalionu KOP "Suwałki". 27 czerwca 1935 został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 31. lokatą w korpusie oficerów piechoty.
Po śmierci Józefa Piłsudskiego, w 1935 podjął się organizacji Muzeum Józefa Piłsudskiego w Belwederze, którego dyrektorem pozostawał do 1939. Był również członkiem Instytutu Badania Najnowszej Historii Polski.

II wojna światowa

Podczas wojny obronnej Polski w 1939 był oficerem sztabu obrony Lwowa. Po klęsce wrześniowej przedostał się na Węgry skąd po pewnym czasie powrócił do okupowanej Warszawy. Od 1941 służył w szeregach ZWZ - AK. Był członkiem Komendy Głównej AK, w stopniu podpułkownika dowodził m.in. Podokręgiem Wschodnim Obszaru Warszawskiego AK, który obejmował obwody Obszaru leżące w Generalnym Gubernatorstwie na lewym brzegu Wisły. Od 1943 pełnił funkcję zastępcy Inspektora Głównego Wojskowej Służby Ochrony Powstania w IV oddziale KG AK.
Brał udział w powstaniu warszawskim, od 12 sierpnia jako redaktor dziennika "Barykada", w Podobwodzie Śródmieście Południowe, a od 6 września po połączeniu z pismem "Warszawa Walczy", pisma "Barykada - Warszawa Walczy".

Po wojnie

Po kapitulacji powstania generał Okulicki powierzył mu kierowanie działem historycznym, który miał wydawać pismo poświęcone problematyce historyczno-wojskowej z okresu kampanii wrześniowej, a zwłaszcza powstania warszawskiego. Od listopada był kierownikiem sekcji historycznej Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej. 1 stycznia 1945 mianowany pułkownikiem służby stałej.
W czerwcu 1946 Komisja Likwidacyjna AK powierzyła mu zadanie zebrania i opracowania materiałów do historii Armii Krajowej, przekazując w tym celu 29 tomów akt. W tym samym czasie podjął pracę w Instytucie Pamięci Narodowej jako kierownik i jedyny pracownik samodzielnego Referatu Ruchu Oporu.
W 1949 w okresie wzmagającego się terroru stalinowskiego odebrano mu niemal wszystkie materiały, z których część posłużyła później jako materiał dowodowy w procesie jego córki Anny – inwalidki wojennej z batalionu "Zośka", którą skazano na 7 lat więzienia za: „gromadzenie i melinowanie materiałów gloryfikujących AK w celu poniżenia AL”. W 1950 przeniesiono go na emeryturę.
Odwilż gomułkowska umożliwiła mu powrót do pracy historyka. W 1957 opublikował swoje monumentalne dzieło – „Powstanie warszawskie. Zarys działań natury wojskowej” – które stanowiło pierwszą rzetelną pracę naukową opisującą kompleksowo przebieg powstania. Monografia Borkiewicza stała się najbardziej poszukiwaną książką w PRL okresu Października. Sam Borkiewicz nie cieszył się długo tym sukcesem. Po ciężkiej chorobie zmarł 29 grudnia 1958.

Ordery i odznaczenia

Wikipedia pl
1936 Pożegnanie Adam Józef Borkiewicz dowódcy KOP ,,Suwałki"